Yatırım
Yatırım modeli XXVIII
Herkese merhaba! Borsa İstanbul'da işlem yapmaya 2019 yılının ikinci çeyreğinde başlamıştım. İşlem yapmaya diyorum çünkü o dönem "Yatırım Nedir? Nasıl Yatırım Yapılır?" sorularının yanıtı bende karşılık bulmuyordu. Slot makinesinde jackpot kovalayan kumarbazlar gibi al-sat yapıp duruyordum ve o güne kadar geleneksel para biriktirme yöntemleri harici hiçbir finansal enstrümanı kullanmamıştım. Bu konuda şaka yapmıyorum çünkü mevduat hesaplarımda bile para tutmazdım. Banka hesaplarım sadece vadesiz TL mevcuatlardan oluşurdu ve düşünün Ağustos 2018'de ABD ile Türkiye arasında yaşanan Rahip Brunson krizinde bile bende sadece Türk Lirası mevcuttu ve bu para vadeli TL mevduatta bile değildi. Bu krizin cüzdanımda yaşattığı tahribat gözlerimi bir nebze olsun açayazmış ama yine de birikimlerimi yatırıma yönlendirememiştim. Bir süre slot makinalarında olmasa bile Roulette masalarında şansımı denemeye karar vermiş yine başarılı olamayıp cüzdanımdaki tahribatla baş başa kalmıştım ki bu ayrı bir hikayedir o yüzden burada bu konuya ara verelim.
Yatırım araçları içinde en geleneksel olanı Vadeli mevduat, Döviz, Altın, Gayrimenkul yatırımlarıdır ve Anadolu'da en risksiz yatırım araçları olarak kabul görürler. Şanslıysanız iş ve arkadaş çevrenizde veya ailenizde sizi Hisse senedi, Yatırım fonları, Hazine bonosu/Devlet tahvili gibi birikiminizi değerlendirebileceğiniz yatırım araçlarına yönlendiren kişiler bulabilirsiniz. Tabii bu kişilerin "Kumarbaz" değil "Yatırımcı" olmasıda oldukça önemlidir. Son zamanlarda çevrenizde bu iki profildeki insana ulaşmak oldukça kolayaştı. Okulda, işte, kahvehanede, berberde, uçakta her yerde hisse senedi konuşan insan bulabilirsiniz. Düşünün bundan sadece üç sene önce 2020 yılı başında pay senedi bakiyeli yatırımcı sayısı yaklaşık 1.2 milyon kişiydi. COVID-19 pandemisinden sonra yakalanan ivmeyle birlikte üç sene içerisinde 7 milyon barajını aşarak yeni rekor seviyesine ulaştı. Yani üç sene önce değil sizi yönlendirecek doğru kişiyi çevrenizde bulmak pay senedi bakiyeli yatırımcı sayımız bile şimdiki Balıkesir'in nüfusu kadardı ama bugünlerde Bulgaristan'ın nüfusunu geçmiş durumdayız. Ben kendimi o dönem biraz şanlı görüyorum ki Satış Mühendisi olarak görev yaptığım firmada çalışma arkadaşım Hakan abinin cesaretlendirmesi ve yönlendirmesiyle bu yolculuğa çıkabilmişim. İşlem yapmaya başladığım ilk hisse senetleri sırasını hatırlamıyorum THYAO ve FENER olmuştu. Sanırım ilk THYAO için AL emri göndermiştim. THYAO benim için her zaman ayrı bir yerde olacak çünkü kazanıp dışarı çıkarttığım nakit ile limited şirket kurdum ve şuan kendi işimi yapıyorum. Bu benim hayatımdaki kilometre taşlarından biridir ama o gün işlemlere THYAO ile başlamamdaki tek sebep eve dönerken son uçak biletimi Türk Hava Yolları'ndan satın almış olmamdı. FENER için ayrı bir parantez açacağım; ne on senedir şampiyonluk gösterip yüzümüzü güldürdü ne de bu güne kadar portföye girdiğinde K/Z sütununda pozitif değer görebildim. Zaten ne yatırım stratejimde ne de döndüsel portföy yönettiğim zamanlarda Spor Endeksi (XSPOR) bileşenlerine yer vermemeye özen gösteriyorum. Benimkisi o dönem sadece bilgisizlik ve ahde vefaydı. XXVIII özelinde de herhangi bir XSPOR bileşenine yer vermeyeceğiz.
XXVIII, "Nedir abi bu XXVIII?" dediğinizi duyar gibiyim. Aslında bu konuda çok yaratıcı davrandığım söylenemez. Bugün yani milyonlarcayalan.com'u yayınladığımız gün, 15 Eylül 2023 benim 28. yaş günüm ve bundan esinlenerek 2 yıl sonra başlamayı planladığım uzun vadeli yatırım serüvenime bugün başlayarak yaş günümü markalaştırmak istedim. Bu serüvene aslında 30. yaş günümde başlayacak ve 30'a kadar agresif şekilde portföy ayarlaması yapmaya devam etmek istiyordum. Ancak sonrasında düşündüm ki 24 ay Türkiye gibi farklı dinamiklere sahip bir ülke için oldukça uzun bir süre. Anadolu size bu sürede oldukça cömert davranabilir veya sizi en hırçın şekilde cezalandırabilir. İki yıl içinde hisse bazlı ve/veya endeks bazlı olası bir yükselişi kaçırabilir veya olası bir Ayı piyasası içine girebiliriz. Yükselişi kaçırmak gelecekte bu işe başlamama tamamiyle engel olmaz ama uzun süre sürebilecek olan olası bir ayı piyasası içinde olmak ana portföyümden büyük kayıplara neden olarak bu girişime para aktarmamı psikolojik olarak zorlaştırabilir. Bunlarla birlikte olası kötü senaryolarda ve/veya sistemin çalışmadığını fark ettiğim durumlarda daha erken reaksiyon alarak zaman ve para kaybını minimuma indirgeyebilir ve hatamı telafi edebilirim. Zihin ve bedenen sağlıklı olduğumuz sürece parayı bir şekilde yerine tekrar koyarız ama kaybedilen ve boşa geçirilen zamanın maalesef telafisi olmuyor. Çünkü hala neden 2019 yerine 2015'te başlamadığımı ve aradan geçen dört yılın bileşik getirisini sorgulamadan edemiyorum. Diğer yandan 30'dan sonra başlayıp başaramadığımı görmek 2-3 yılıma mal olabilir ve yaş itibariyle risk iştahımı kaçırmış olabilirim. Ancak şimdi 30'a kadar işin getirisini götürüsünü görerek nerede hata yaptığımı görüp erken önlem alabilir ve yol haritamı ona göre ayarlayabilirim. Bu bana minimum 4-5 yıl kazandırabilir. Bir diğer neden de iş ve sektör odaklı döngüsel portföy yönettiğim için kimi zaman ülkemizin önemli kurum ve kuruluşlarına portföyde yer veremiyorum ve çoğu zaman bunun huzursuzluğunu yaşıyorum. Örneğin; Şişecam, TÜPRAŞ, Erdemir, ÇimSA gibi firmaları her zaman portföyümde sabit görmek istiyorum ancak portföydeki şirketleri iş döngüsüne göre kısa / orta vadede; al - tut - sat olarak değerlendirdiğim için hem döngüsellik açısından hem de iş ve sektör takibinin zorlaşması açısından döngüsel portföyümde yer veremiyorum. Mesela yılın ilk dokuz ayında portföyümü SISE ağırlıklı oluştursaydım XU100 endeksinin gerisinde bir getiri elde edecektim. Ancak aynı dönemde başka bir kişi turizm ve uçuş verilerini takip ederek PGSUS veya THYAO ağırlıklı bir portföy ile bu dokuz ayı geçirseydi XU100 endeksinden oldukça pozitif ayrışabilecekti.
XXVIII'de ilk etapta 24 Ay boyunca, yani 30. yaş günüme kadar dışarı çıkarttığım bir başlangıç sermayesini kullanarak 28 şirketlik bir portföy oluşturup sonrasında takip eden her ay belirli oranda düzenli alımlar yaparak yatırıma devam edeceğim. İlerleyişi aylık güncellemelerle sizlerle paylaşacak ve gelişimi birlikte takip edeceğiz.